MASAL VE FABL

Olağanüstü kahraman ve olaylara yer veren öykülere masal denir. Masal terimi öncelikle, söz­lü geleneğin ürünleri olan halk öykülerini kapsar. Ama sözlü gelenekle ilişkisi olmayan edebi yönü ağır basan bazı yapıtlar da bu türün içinde yer alır. Halk masalları dört temel grupta toplanır: hayvan masalları, olağanüstü ve gerçekçi masal­lar, güldürücü masallar, zincirlemeli masallar.

Hayvan masalları genellikle kısa masallardır. La Fontaine masalları bu türün en güzel örnekleri­dir. Olağanüstü masallarda, olağan varlıkların ya­nı sıra cin, peri, dev, ejderha gibi olağanüstü var­lıklara da yer verilir. Gerçekçi masalların başlıca kahramanları ise padişahlar, vezirler, prens ve prensesler, zenginler, hırsızlar ya da haydutlar gi­bi gerçek hayattaki kişilerdir. Güldürücü masallar, okuyan ve dinleyeni eğlendirmeyi amaçlayan ma­sallardır. Zincirleme masallarda sıkı bir mantık bağıyla birbirine bağlanan, küçük ve önemsiz bir dizi olay art arda sıralanır.

Masalların, insan ve hayvan davranışların­dan harekete geçerek toplumda görülen aksak­lıkları yermek ve gerçek İnsanlara bir ahlak, dü­zen dersi vermek gibi amaç güdenleri de vardır. Manzum olarak yazılan bu masallara fabl denir.

Bilinen ilk masalların Hintlilere ait olduğu ka­bul edilir. Hint masalcısı Beydeba'nın "Kelile ve Dimne" adlı yapıtı masalların bilinen ilk kaynağı­dır. Yunan edebiyatında Aisopos (Ezop) masalla­rıyla ünlüdür. Batı'da La Fontaine ise fabl türü masalın en ünlüsüdür.